Wilt u een bepaald sociaal of ideëel doel realiseren, zoals natuurbehoud, hulp aan andere mensen of de verspreiding van cultuur? En heeft u hiervoor een vermogen beschikbaar na uw overlijden? Dan kunt u bij testament een stichting oprichten.
Oprichting stichting via een testament
Een erflater kan bij testament een stichting oprichten en de statuten van de ANBI stichting opnemen in zijn testament. Die testamentaire stichting wordt door het overlijden van de erflater in het leven geroepen met de statuten die in het notariële testament zijn opgenomen. Om te kunnen erven moet de stichting bestaan op het moment van overlijden. Door het overlijden van de erflater en het bestaan van de stichting vallen deze momenten samen.
De erflater heeft in zijn testament de doelstellingen opgenomen van de stichting. Het kan zijn dat door tijdsverloop dat de doelomschrijving niet meer mogelijk is of tot ongewenste gevolgen leidt dan kunnen de statuten gewijzigd worden (mits opgenomen). Is het niet opgenomen dan kan de rechtbank verzocht worden om de statuten te wijzigen. Vanwege fiscale redenen moet dat binnen 8 maanden na het overlijden (zie hierna).
Bij een ANBI geen erfbelasting
Als de stichting voldoet aan de ANBI-regelgeving en de ANBI status aanvraagt dan zal zij worden vrijgesteld van heffing erfbelasting (artikel 32 lid 1 sub 3 Successiewet 1956). Een nieuw opgerichte instelling, die binnen een jaar na oprichting een verzoek doet om aangemerkt te worden als ANBI, kan met terugwerkende kracht tot de datum van oprichting worden aangemerkt als ANBI.
Als de erflater heeft beoogd een ANBI op te richten, bestaat de mogelijkheid dat de in het testament opgenomen statuten afwijken van de eisen die op het overlijdensmoment gelden voor een ANBI. Om als ANBI te worden aangemerkt moeten de statuten ná het overlijden van de erflater worden aangepast. De stichting kan pas vanaf het moment van de aanpassing worden aangemerkt als ANBI. Voor de erfbelasting verkrijgt de stichting echter op het moment van overlijden. Op dat moment is de stichting geen ANBI, zodat er geen recht bestaat op de vrijstelling voor erfbelasting. De staatssecretaris vond het niet wenselijk dat testamenten aangepast moeten worden. Bij een dergelijke stichting mag de Belastingdienst uitgaan van de aangepaste statuten. Deze moeten wel binnen 8 maanden na het overlijden aangepast worden. In de tussentijd mag de stichting geen uitkeringen doen.
Kamer van Koophandel
De stichting, moet samen met de oprichter (erflater) en de bestuurders moeten worden ingeschreven bij de KvK. Er moet een uittreksel van het testament ingediend worden bij de KvK. In het handelsregister worden over een stichting opgenomen de persoonlijke gegevens van iedere bestuurder en ieder lid van het toezichthoudend orgaan en de datum waarop hij bij de stichting als zodanig in en uit functie is getreden, of hij bevoegd is de stichting alleen of gezamenlijk handelend met een of meer anderen te vertegenwoordigen. Daarnaast de persoonlijke gegevens van anderen dan de bestuurders aan wie de statuten bevoegdheid tot vertegenwoordiging toekennen, en de inhoud van de bevoegdheid.
